صنعت بیمه به عنوان یکی از شاخصهای توسعه یافتگی از سویی به عنوان یکی از عمدهترین نهادهای اقتصادی مطرح بوده و از دیگرسوی فعالیت دیگر نهادها را پشتیبانی میکند.
به عبارتی صنعت بیمه باگرد آوری حق بیمههای دریافتی (premium) در توسعه اقتصادی دارای نقش است و از طرف دیگر با ایجاد امنیت و اطمینان برای فعالیتهای خدماتی، تولیدی و... در جامعه روند سازندگی، پیشرفت و ترقی را تسهیل میکند.
در این مقاله، تلاش بر آن است که جایگاه این صنعت ضروری در ایران و جهان با نگاهی تحلیلی بررسی شود.
شاید کسی را کمترین گمانی نباشد که پیشرفت بیمه با توسعه اقتصادی کشور همواره ملازم است. و به ترمیم وضع اقتصادی یک کشور، افزایش مبادلات، ترقی سطح زندگی و توسعه سرمایهگذاری، موجب پیشرفت و به بهبود وضع معیشت افراد کشور، حفظ ثروت ملی و تشکیل پساندازهای بزرگ کمک میکند.
شاید بتوان با قطعیت گفت اگر اقتصاد یک کشور به بیمه و حمایتهای ناشی از آن متکی نباشد، در معرض خطرهای بزرگ وجبران ناپذیری قرار میگیرد.
مقدمه پایهریزی بیمه وجود ریسک یا نبود قطعیت در فعالیتهای اقتصادی است و آن را میتوان در مقابل شانس که احتمال وقوع خوشایند و مطلوب حوادث آینده است، احتمال وقوع حوادث زیانآور و نامطلوب در آینده دانست.
اما صرف نظر از تعریف ریسک میتوان نقش بیمه را جبران آثار مالی ناشی از تحقق خطر بیمه شده برای آحاد جامعه تعریف کرد.
علاوه بر آن که بیمه میتواند تأمین کننده امنیت مالی برای فعالیتهای بازرگانی باشد، میتواند موجب افزایش کارآیی بازرگانان، توزیع صحیح هزینهها، افزایش اعتبار بیمهگذار، تأمین سرمایه برای درآمد بالقوه آینده و حتی پس انداز دانست و به طور خلاصه آن مفهوم همیشگی ایجاد امنیت خاطر برای تولید کنندگان و سرمایهگذاران را برای بیمه تداعی کرد.
لذا شناخت وضع موجود به ترسیم افق بلند مدت و برنامهریزی کمک شایانی میکند.
تاریخچه بیمه
بیمه در زبان فرانسه Assurance و در زبان انگلیسی Insurance معنا میدهد. میتوان گفت که هر دو این معانی که از ریشه لاتینی secures به معنای اطمینانگرفته شده است، اما معادل آن در پارسی را میتوان برگرفته از «بیم» که همان نااطمینانی خاطر از حصول نتیجه مطلوب میباشد دانست.
فعالیت بیمهگری به سال 1552 در شهر فلورانس ایتالیا بر میگردد، اما شرکت لویدز لندن در سده هفدهم مهمترین اجتماع بیمهگران را تشکیل میداد و از یک قهوهخانه تا یکی از بزرگترین بیمههای جهان نقش ایفاء میکند.
پیشینه بیمه در ایران: در سال 1310 خورشیدی، فعالیت جدی ایران در زمینه بیمه آغاز شد. در این سال بود که قانون و نظامنامه ثبت شرکتها در ایران به تصویب رسید و متعاقب آن بسیاری از شرکتهای بیمه خارجی از جمله اینگسستراخ، آلیانس، ایگل استار، یورکشایر، رویال، ویکتوریا، ناسیونال سویس، فنیکس، اتحادالوطنی و... به تأسیس شعبه یا نمایندگی در ایران پرداختند.
گسترش فعالیت شرکتهای بیمه خارجی، مسئولان کشور را متوجه ضرورت تأسیس یک شرکت بیمه ایرانی کرد و دولت در شانزدهم شهریور 1314 شرکت سهامی بیمه ایران را با سرمایه 20میلیون ریال تأسیس کرد. فعالیت رسمی شرکت سهامی بیمه ایران از اواسط آبان همان سال آغاز شد.